Kalp ve Damar Cerrahisi Nedir?  

Vücudumuza oksijenden zengin kanı ve besin maddelerini dolaşım sistemi içinde hareket ettiren, temel görevi kan pompalamak olan organımız 'Kalp' tir. Güçlü kas yapısı ile dakikada ortalama 60-80 kez kasılan ve yaklaşık 4-6 litre kanı organlara pompalayan, hiç durmadan çalışan bir pompadır. Birlikte çalıştığı en önemli sistem 'damar sistemi' dir. Kanı toplardamar sistemi ile vücudumuzdan toplar, akciğerlere oksijenlenmesi için gönderir ve oksijenden zengin kanı tekrar vücudumuza atardamarlar aracılığıyla pompalar.  Kalp ve Damar Cerrahisi bölümü, kalp ve birlikte çalıştığı damar sistemini ilgilendiren hastalıkların (doğuştan veya sonradan oluşan)  ilaç veya ameliyat ile tedavisini gerçekleştiren tıbbi birimdir.

Hem ülkemizde hem de dünyada, kalp ve damar hastalıkları ciddi ölüm nedenleri arasında yer almaktadır. Modern tıbbın sürekli ilerlemesi sayesinde pek çok hastalık erken teşhis ile kontrol altına alınmaktadır. Cerrahi işlem gerektiren kalp ve damar hastalıklarında, hastalarımızın tedavisi alanında uzman doktorlar tarafından yürütülmektedir.

Kalp ve Damar Cerrahisi Hangi Hastalıklara Bakar?

Kalp ve Damar Cerrahisi kalp ve birlikte çalıştığı damar sistemini ilgilendiren hastalıkların tedavisini gerçekleştirmektedir.

• Koroner byp-pass ameliyatı / Çalışan kalpte by-pass ameliyatı
• Kalp kapak ameliyatları (kapakların değişimi veya tamiri)
• Minimal invaziv kalp cerrahisi
• Aort anevrizması ameliyatları (Klasik ve Endovasküler (Kapalı) yöntem)
• Kalp tümörleri
• Periferik arter hastalıklarının Cerrahi ve Endovasküler (stent, balon) tedavisi
• Akut ve kronik atardamar hastalıklarının tedavisi (Embolektomi, trombektomi)
• Karotis Arter (Şah damarı) Hastalıkları ve tedavisi
• Varis tedavisi (Endovenöz Lazer ve Radyofrekans Ablasyon, Skleroterapi / Köpük skleroterapisi)
• Derin Ven Trombozu Tedavisi
• Kalp zarı (Perikard) hastalıkları
• Vazospastik damar hastalıkları, Buerger hastalığı, bazı inflamatuvar damar hastalıkları, kalp ve damar yaralanmalarının tedavisi 

Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümündeki Ameliyatlar

Koroner By-Pass Ameliyatı: Kalbi besleyen atardamarlara "koroner arter" adı verilir. Bu damarlarda oluşan darlık ve tıkanıklık kalp krizine (miyokard enfarktüsü) neden olmaktadır. Yüksek tansiyon, şeker hastalığı, sigara kullanımı, şişmanlık, stres, hareketsizlik ve ailesinde koroner arter hastalığı bulunan kişilerde gelişen hastalık yaşam kalitesini bozmaktadır. Kritik darlık veya tamamen tıkanmış koroner damarlara açık kalp ameliyatı ile koroner bypass işlemi uygulanmaktadır. Bypass ameliyatında, vücudun başka bir yerinden alınan damarlarla darlık gelişmiş veya tamamen tıkanmış koroner damarların daha ilerisine köprü oluşturularak kan akımı tekrar sağlanır.

Kalp Kapak Cerrahisi: Kalp kapakçıkları kalbin odacıkları arasında yer alan, kanın akış yönüne doğru açılıp daha sonra eski konumuna dönerek kanın geriye doğru kaçmasını önleyen yapılardır. Kalp kapakçıklarında ortaya çıkan ileri derecede yetersizlik veya ileri derecede daralma (romatizmal hastalık) nedeniyle ameliyat gerekmektedir. Kaakçıklarda oluşan hastalığa balı olarak (yetersizlik veya daralma) açık kalp ameliyatı ile kapakçıklar değiştirilmekte ya da tamir edilmektedir.

Kalp Tümörlerine Yönelik Cerrahî Girişimler: Kalp dışındaki organlardan sıçrayan ya da kalpten kaynaklanan iyi / kötü huylu kitlesel yapılara kalp tümörü denilmektedir. Genellikle rastlanan iyi huylu tümörlere miksoma, kötü huylu tümörlere ise anjiyosarkom ve rabdomiyosarkom adı verilir. Tümörlerin çıkarılmasına yönelik cerrahi girişimler, klasik yöntem dışında minimal invaziv denilen meme altından açılan minik kesiler yolu ile de yapılmaktadır.

Periferik Damar Cerrahisi: Kalp ve beyin dışında, vücuttaki diğer organlar ile dokuları besleyen atar damarlara periferik arter adı verilir. Bu damarlarda görülen darlık ve tıkanıklık sonucu oluşan hastalıklar, periferik bypass veya endarterektomi denilen cerrahi yöntemler ile tedavi edilmektedir. Periferik bypass ameliyatlarında vücudun başka bir alanından toplardamar ya da yapay damar kullanılmaktadır. Bypass yapılamayacak kadar ileri derecede damar sertliği olan hastalarda bazen damar içindeki sertleşmiş, kireçli plak damar duvarından soyularak çıkarılmakta, damarın içi temizlenmektedir. Bu işlem 'endarterektomi' olarak bilinir. Damarın içi temizlendikten sonra açılan bölge hastanın kendi toplardamarı ya da suni bir damar ile yama yapılarak kapatılır. Periferik damar hastalıklarında açık cerrahi yöntem dışında kapalı, endovasküler yöntemler kullanılarak da tedavi seçenekleri mevcuttrur.

Minimal İnvaziv KVC: Minimal invaziv kalp damar cerrahisi, operasyonlarda küçük kesilerin kullanıldığı ve hızlı iyileşme sağlayan ameliyat yöntemidir. Bu tür operasyonlarda travma, kan kaybı, operasyon sonrası ağrı ve enfeksiyon riski daha azdır. İyileşme süresinn daha hızlı olması ve daha iyi bir kozmetik görünüş sağlaması avantajlarıdır.

Küçük Kesiler ile By-Pass İçin Damar Çıkarma: By-pass ameliyatlarında kullanılacak olan damarlar hastanın bacak ya da kol gibi vücudun başka alanlarından alınmaktadır. Klasik yöntemde büyük kesiler ile damar alınırken, endoskopik yöntem ile küçük kesiler yardımıyla da damarlar alınmaktadır.

Sol Ventrikül Anevrizma Tamirleri: Kalbin sol karıncık (ventrikül) bölgesindeki kalp kasının herhangi bir bölümünde kalp krizi sonrasında oluşan balon şeklindeki genişlemeye sol ventrikül anevrizması adı verilir. Genişleyen, anevrizma gelien bölgedeki kap kası kasılamaz ve kan pompalama işlemine katkı sağlayamaz. Anevrizma içinde pıhtı gelişebilir, ritim bozukluklarına ve kalp yetmezliğine neden olabilir. Oluşan pıhtının beyine atması sonucu felç de gelişebilir. Anevrizma,  oluştuğu bölge ve boyutlarına göre farklı teknikler kullanılarak düzeltilebilir.

Aort Anevrizması Ameliyatları: Kalpten çıkan ve vücuda temiz kanı dağıtan ana atardamara 'Aort' adı verilir. Aort damarı kalpten çıktıktan sonra seyri boyunca farklı isimlerle adlandırılır. Kalpten çıktıktan sonraki bölmüne çıkan (asendan) aorta, devamında kavis yaptığı alana ise arkus aorta, göğüs boşluğu içindeki kısmına inen (descendan) aorta ve karın içindeki bölümüne ise abdominal aorta denilmektedir. Aort damarının bu bölgelerinde kese şeklinde anormal genişlemeler meydana gelebilir. Anevrizma adı verilen bu rahatsızlıklar yakından takip edilmeli, büyüme gösteren veya yırtılma tehlikesi olan hastalar cerrahi olarak tedavi edilmelidir.

Koroner Anjiyografi: Kalbi besleyen koroner damarların kontrast madde verilerek görüntülenmesi işlemidir. Kasık ya da el bileğindeki atardamarlardan özel kateterler ile girilerek işlem gerçekleştirilir.

CGM Testi: Kardiyogonyometri olarak da bilinen CGM testi, kalbe giden damarların elektriksel aktivitesini üç boyutlu olarak görüntülenmesini sağlayan bilgisayar temelli bir testtir. 3D-EKG olarak da bilinen bu yöntem, hasta istirahat halinde iken, sırt ve göğse bağlı elektrotlar yardımı ile kısa sürede yapılabilir. Uygulama esnasında kimyasal madde ya da radyasyon kullanılmaz. CGM testi, klasik yönteme göre kalp krizi riskini çok daha hızlı gösteren test olarak bilinmektedir.

ABI Testi: Ankle-Brachial Index olarak bilinen ve Türkçe'ye "Ayak bileği-kol indeksi" olarak çevrilen test, periferik atardamar hastalığı teşhisinde kullanılmaktadır. Periferik atardamar hastalığına sahip olan kişilerde, kol veya bacakları besleyen atardamarlarda daralma ve buna bağlı dolaşım bozuklukları görülmektedir. ABI testi, bacak ve kollara tansiyon manşonu bağlanarak elde edilen tansiyon  değerlendirilmesiyle hesaplanan bir ölçüm yöntemidir.